Trong quá trình sống, con người tác động vào thế giới khách quan, cải tạo thế giới, cải tạo xã hội nhằm phục vụ cho đời sống, đồng thời cũng cải tạo chính bản thân mình. Không những thế, con người còn tỏ thái độ của mình với thế giới. Khi nghe một bản nhạc, một bài thơ hay, chứng kiến một hoàn cảnh thương tâm con người đều có những rung động của bản thân mình. Khi thoả mãn hay không được thoả mãn những nhu cầu của bản thân, con người cũng có những cảm xúc tương ứng. Những hiện tượng tâm lý biểu lộ những rung động, những thái độ của con người đối với sự vật hiện tượng đó gọi là cảm xúc và tình cảm. Cảm xúc và tình cảm của con người rất phong phú và đa dạng, thể hiện qua nhiều cung bậc, cấp độ khác nhau.
- Cảm xúc
- Khái niệm cảm xúc
Cảm xúc là những thái độ rung cảm của con người với sự vật hiện tượng có liên quan đến việc thoả mãn hay không thoả mãn những nhu cầu cá nhân. Hay nói một cách khác, cảm xúc là những rung động của con người đối với hiện thực, trong quá trình tác động tương hỗ với môi trường xung quanh và trong quá trình thoả mãn nhu cầu.
Xúc cảm khác với cảm xúc. Xúc cảm là từ dùng để chỉ phản ứng của con vật, là sự trải nghiệm thụ động khi được thoả mãn nhu cầu. Ví dụ: Con chó khi được cho ăn biểu lộ xúc cảm hớn hở. Cảm xúc là từ dùng để chỉ phản ứng của con người, gắn liền với hoạt động có định hướng và sự thích nghi. Cảm xúc của con người chính là xúc cảm được ý thức hoá .Chúng ta thường nói rằng, tôi cảm thấy buồn, vui, giận dữ… chứ chúng ta không dùng cụm từ “tôi xúc thấy…”
